Annemiek Engelen
Het geheim van de smid
Telkens wanneer ik een Levensportret van iemand schrijf, ben ik verrast door de schoonheid van de levenskunst die mensen aan de dag leggen.
Zo schreef ik een Levensportret van een gepensioneerde siersmid.
Hij vertelde me over zijn leven: ‘De liefde voor het smeden is begonnen toen ik nog een klein jongetje was. Als ik naar school liep, kwam ik langs een smederij. Vanuit de verte zag ik daarbinnen de vuren branden. Ik heb vaak staan kijken als de smid de hoeven van de paarden besloeg. De gloed van het vuur, de hitte, het kabaal, het vervormen, die ruige vent die daar dingen maakte, dat alles had een grote aantrekkingskracht op mij. Dat wil ik later ook doen, bedacht ik toen.’
We fietsen samen door het dorp waar hij woont. Alleen al tijdens een klein fietstochtje door zijn dorp wijst hij me om de haverklap voorwerpen aan die hij gemaakt heeft: een gedenkteken, een klokkentoren, een fontein, een sierlijk hekwerk. Overal in de omgeving heeft hij zijn sporen achtergelaten.
‘Als ik mijn leven over zou doen, denk ik niet dat ik het anders zou doen. Mijn drijfveer was en is nog altijd: wat zal ik nu weer eens maken? Ik vind het leuk om iets te maken dat er nog niet is. Of er een leven na de dood is, dat weet ik niet. De dingen die ik gemaakt heb, die zullen mij overleven.’
Ik zie een goedlachse man, hartelijk, spraakzaam, genietend van het leven. Een man die veel heeft gezaaid en veel heeft geoogst. Hij is een befaamd ambachtsman in de siersmederij. Toch heeft ook zijn leven tegenslag gekend.
Hoe gaat hij om met tegenslag? ‘Over het algemeen maak ik me niet druk. Je druk maken, dat haalt niets uit. Die instelling heb ik altijd gehad. Aan wakker liggen doe ik ook nooit. Wakker liggen heeft geen zin, dat heb ik al geweten vanaf dat ik jong was. “Morgen is er weer een dag, dan zie ik wel verder,” zeg ik altijd.’
Het lijkt wel alsof hij elke beproeving in zijn leven, klein of groot, gewoon weet te accepteren. Om vervolgens zonder dralen de draad van het leven weer op te pakken. Maar hoe doet hij dat? Wat is zijn geheim? Hij denkt er een tijdje over na. En dan vertelt hij het me. De man die ijzer naar zijn hand kon zetten, die meester was over het materiaal waarmee hij werkte, vertelt hoe datzelfde materiaal bij tijd en wijle zijn leermeester kon zijn:
Als iets gebeurt, dan gebeurt het. Als iets niet gaat, dan gaat het niet. Dat is ook met dingen maken. Heel simpel. Met smeden had ik wel eens dat ik iets wilde maken en precies wist hoe ik het wilde gaan doen. Dan begon ik, was ik aardig op weg en dan ineens lukte het niet om verder te komen. Als zoiets gebeurt, dan moet je goed kijken. Ligt het aan je inzet? Of heb je een stuk ijzer te pakken dat zich niet jouw wil laat opleggen? Is dat laatste het geval, dan is de kunst om je er bij neer te leggen, om los te laten, letterlijk. Als ik zag dat het aan het stuk ijzer lag, dan dwong ik mezelf om te stoppen waarmee ik bezig was. Dan legde ik dat stuk ijzer terzijde, zocht een nieuw stuk en begon van voren af aan.’
Elke vorm van levenskunst is een uniek verhaal. De komende maanden maak ik u graag deelgenoot van de vormen van levenskunst die ik in mijn werk tegenkom. Ter inspiratie.
Print 
PDF