Boeken

Tot op het bot, levensbedreigende ziekte en persoonlijke groei.: Jean Shinoda Bolen, Lemniscaat; Rotterdam, 1997. In dit boek laat J. S. Bolen aan de hand van ervaringen uit haar praktijk als arts en psychiater zien, hoe men in en periode van ernstige ziekte in een versneld tempo de ziel herkent. Dit boek is ontstaan uit een reeks lezingen en workshops over ziekte als afdaling van de ziel in de onderwereld en de heling die daaruit kan voortkomen. De centrale boodschap in dit boek is dat ziekte een zielservaring is.

Sterven is een kunst van Edward de Maesschalk, Davidsfonds, Leuven, 1996. Dit boek is het relaas van de laatste twee levensjaren van zijn vrouw, Fryda. Een verhaal over hoop en wanhoop, over opstandigheid en aanvaarding. Over afscheid nemen en doodgaan. Het is een ode aan iedereen die zich inzet voor palliatieve thuiszorg, maar ook een ode aan een niet-alledaagse vrouw. En nog het meest van al is het een verhaal over liefde.

De kracht van het Nu: van Eckhart Tolle, Ankh-Hermes, Deventer, 2005. E. Tolle is een spiritueel leraar. Volgens zijn boek De kracht van het Nu, kan onze kracht zich pas manifesteren door ons over te geven aan het Nu. Hij geeft aanwijzingen om deze weg te durven gaan.

Omarm het leven, gezond omgaan met ziekte en sterven: van René Vendeville, Altamira-Becht, Haarlem, 2007. Volgens René Vendeville, mental coach, begin je pas te leven als je je angst voor de dood overwonnen hebt. In het boek Omarm het leven, gezond omgaan met ziekte en sterven beschrijft hij aan de hand van persoonlijke verhalen en oefeningen hoe je de kwaliteit van je leven kan verbeteren door de dood in de ogen te zien.

In wijsheid sterven: N.Michael Murphy, De Toorts, Haarlem, Dit boek is een gids voor bewuster leven en sterven. Murphy verteld verhalen van mensen die met de dood werden geconfronteerd. Murphy is hoogleraar klinische psychologie en huisarts. Ook heeft hij een hospice opgericht waar hij veel van de verhalen die in ‘In wijsheid sterven’ aan de orde komen heeft opgetekend.

Levenslessen, over het leven voor de dood: Elisabeth Kűbler-Ross en David Kessler, Ambo, Amsterdm, 2006. Uit jarenlange ervaring met stervenden komen de schrijvers tot een aantal praktische en spirituele lessen voor het leven. Ze leren ons via onder anderen de Les van Liefde, langs de Les van Verlies en de Les van Angst naar onszelf te kijken in ons laatste uur. Aan de hand van gesprekken met mensen met verschillende ervaring omtrent doodgaan, laten zij de praktijk samenkomen met hun spirituele visie.

Tussen Hoop en Vrees, palliatieve behandeling en communicatie in ziekenhuizen, van Anne-Mei The, Bohn Stafleu van Lochum, Houten, 2006. Het boek Tussen Hoop en Vrees is een bewerking van het proefschrift Palliatieve behandeling en communicatie; een onderzoek naar het optimisme op herstel van longkankerpatiënten. Het boek, voorzien van ervaringsverhalen van patiënten, behandeld voornamelijk de dilemma’s waarmee artsen en verpleegkundigen te maken krijgen wanneer een patiënt in de terminale fase van een specifieke vorm van longkanker is beland. Dat het boek een grotere doelgroep aanspreekt blijkt uit de vele, positieve, reacties die The op het verschijnen van dit boek gekregen heeft.

Eindeloos bewustzijn van Pim van Lommel, Ten Have, Baar, 2007. Dit boek refereert aan het onderzoek dat de cardioloog van Lommel heeft uitgevoerd bij patiënten die een bijna-dood ervaring beleefden. In Eindeloos bewustzijn legt hij uit hoe mensen die klinisch dood zijn toch zo’n indringende ervaring kunnen hebben. Zijn uiteenzetting vult hij aan met persoonlijke verhalen van de ondervraagden die een BDE hebben meegemaakt.

Ontsluiering. Over het leven na de dood. Judy Laddon, Ankh-Hermes, Deventer,1986. Judy Laddon werd door Af, een inwoner uit de geestelijke wereld, gevraagd dit boek te schrijven. Af dicteerde wat Judy noteerde. 'Houdt je hart open en je geest om je medemens te leren begrijpen en hem te helpen en om de stem van je intuïtie te kunnen horen, want deze vertelt je de grootste waarheden die er in dit leven te kennen zijn. Alles wat je overkomt heeft een bedoeling, niets gebeurt bij toeval. Achter ogenschijnlijk toevallige gebeurtenissen schuilen waarheden, die in verband staan met vorige levens. Elke vorm van bestaan in het universum heeft een diepe zin en bedoeling.'

Char, het medium. Vragen van de aarde, antwoorden uit de hemel. Van Char Margolis en Victoria St. George, Spirit, Utrecht, 2002. ‘We hebben allemaal vragen die we God willen stellen. Waarom is mijn leven zo moeilijk? Waarom ben ik ziek geworden?Wat gebeurt er als ik doodga? Bestaat de hemel? Ik heb dit boek geschreven in de hoop dat zoveel mogelijk mensen het zullen lezen en zich bewust worden van hun eigen instinctieve, intuïtieve vermogens.’

Numerologie werkboek van Julia Line, Altamira-Becht, Haarlem, 2005. Numerologen geloven dat wij niet voor niets geboren worden op de dag, de maand en het jaar waarin wij ter wereld komen. En ook onze naam is terug te brengen tot een getal waarin de bestemming van ons leven schuilt. We zijn hier met een opdracht en hebben levenslessen te leren die terug te vinden zijn in deze getallen. Wie we zijn en wat onze toekomst is, kunnen we door middel van deze getallen analyseren. In dit boek komen de verschillen methode om dit te doen aan bod.

De eenzame uitvaart van F. Starik, Nieuw Amsterdam, Amsterdam, 2005. Elk jaar overlijden in Amsterdam ongeveer vijftien mensen waarbij niemand anders dan de dragers en iemand van de sociale dienst aanwezig is. In De eenzame uitvaart zijn de ervaringen en gedichten van Starik en de Poule des Doods opgenomen. Het boek is niet alleen een verslag van een tijdsbeeld maar vooral hoe dichters zich tot de anonieme dood verhouden en hem proberen te bevatten. Er staan bijdragen in van onder anderen Neeltje Maria Min, Menno Wigman, Eva Gerlach, Rogi Wieg, Anette Brassinga, Simon Vinkenoog, Tsead Bruinja, Hans Kloos, Judith Herzberg en F. Starik

Voettocht naar Santiago de Compostela: Shirley MacLaine, Forum, Amsterdam, 2002. ‘Misschien kwam het omdat ik zo vrij en open van geest was dat ik de tijd had om na te denken over wat niet alleen ik, maar wij allemaal in feite met onszelf aan het doen waren.’ De Camino is een beroemde pelgrimsroute naar Santiago de Compostella. Men zegt dat hij direct onder de melkweg ligt en de lijnen volgt die de energie van de sterrenstelsels erboven reflecteert. Shirley McLaine beschrijft deze reis die zowel een lichamelijke als een spirituele uitdaging was.

Bewust leven, bewust sterven van Stephen Levine, Servire, Utrecht, 2006. Levine begeleidt samen met zijn vrouw al meer dan dertig jaar mensen tijden het proces van sterven en rouw. Hij schreef meerdere boeken over stervensbegeleiding en zingeving. In dit boek laat hij middels getuigenissen en praktische oefeningen zien dat bewust sterven mogelijk is en zin krijgt door bewust te leven.

De kracht die in je schuilt: O.Carl Simonton, HB uitgevers, 2004. Dr. Simonton heeft een therapie voor mensen met een levensbedreigende ziekte ontwikkeld die zijn naam draagt. Dit boek is daarvan een informatief en praktisch verslag. Zowel de achtergrond van de therapie als de methoden komt aan de orde. Daarnaast staan er brieven in geschreven door een patiënt Reid Henson die zijn ziekteproces beschrijft en daar van dr. Simonton reacties op krijgt. Deze brieven kunnen een ondersteunde functie voor de lezer hebben.

Leven na dit leven van Dr.Raymond Moody, Strengholt, Naarden, 1986. Een boek waarin de ervaringen van mensen met een bijna-doodervaring zijn opgetekend. Ook wel ‘de onthullende ooggetuigenverslagen uit het hiernamaals’genoemd.

Geneeswijzen in Nederland, compendium van natuurlijke geneeswijzen: Paul van Dijk, Ankh- Hermes bv., Deventer, 2003, Het standaard- en naslagwerk voor alternatieve geneeswijzen. Dit boek geeft informatie over alle natuurlijke geneeswijzen binnen Nederland. Hun inhoud, hun vorm, adressen, ook op Internet, zijn in dit lijvige boek opgenomen.

Alles over Reiki, Pamela Miles, Altamira-Becht, Haarlem, 2007. Miles heeft met dit boek een Praktisch Handboek over een helende behandelmethode geschreven. Ze geeft in dit boek een overzicht over de ontstaansgeschiedenis van Reiki, gaat in op de opleidingen van Masters en staat ruimschoots stil bij hoe je jezelf met Reiki kunt behandelen. Pamela Miles was een van de eerste Reiki-masters die Reiki in de ziekenhuizen introduceerde.

Second opinion informatiegids te bestellen bij www.npcf.nl De website van NPCF (Nederlandse Patiënten en Consumenten Federatie) is voor actuele informatie voor patiënten over de zorg.

Second Opinion, de keuze is aan u van Herma Coumou , Boom, Amsterdam, 2001. Een tweede mening kan worden gevraagd bij twijfels omtrent een medische diagnose of behandelingsadvies of gewoon voor alle zekerheid. Tenslotte kan een diagnose of behandeling nogal wat consequenties hebben. In 1988 vestigde de arts Herma Coumou een Second Opinion Praktijk in Amsterdam. In 2001 promoveerde Herma Coumou. Haar dissertatie, getiteld 'Second Opinion, de keuze is aan u', is gebaseerd op haar praktijk.

De zorgboeken van stichting september. Stichting September is een organisatie zonder winstoogmerk. De stichting geeft zorgboeken uit over verschillende ziektes en aandoeningen. Er zijn in de boeken veel ervaringsverhalen verwerkt. De boeken zijn te leen in de openbare bibliotheek en te koop via de website www.boekenoverziekten.nl . Op de website zijn de verschillende onderwerpen te vinden en kun je onder andere een gedeelte van een hoofdstuk bekijken.

Terminus Dr Ben Zylicz en de kunst van het sterven, Jasper Enklaar, Plataan, Amsterdam, 2004. Dit boek is het persoonlijk relaas van Dr. Ben Zylicz over zijn ervaringen met stervenden. Als oprichter van een hospice ervaart hij dat de palliatieve zorg niet alles op alles zet om het einde van een mensenleven zo lang mogelijk uit te stellen, maar juist probeert de onontkoombare overgang van leven naar dood zo goed mogelijk te laten verlopen.

Het refrein is Hein, Bert Keizer, Sun, Amsterdam, 2003. Bert Keizer is arts en werkt al jaren in een verpleeghuis. ‘Het referein is Hein’ is een literair-filosofische bespiegeling over leven en sterven in een hedendaags verpleeghuis. Met grote nuchterheid die soms heel direct en schokkend kan zijn, een andere keer hilarisch en lachwekkend beschrijft Keizer de bewegingen en de reacties van patiënten, familieleden en verzorgers wanneer het besef van de hopeloosheid van het leven in alle scherpte doordringt.

Voor peuters en kleuters. Met mooie illustraties. Een warm en liefdevol verhaal over de dood van een lievelingshond.

Voor peuters. De bekende Dick Bruna tekeningen die verhalen wat er met je oma gebeurd als je dood gaat.

Kleuters. ‘Kijk,’zegt Kikker, ‘Kapot. Hij doet het niet meer.’ Verhaal wat dood is en hoe vogeltje wordt begraven.

, Haarlem, 2006. Er loopt een boos meisje door het park en niemand snapt waarom ze boos is. Totdat ze het haar vragen en horen dat het om haar dode vogeltje gaat. Hij ligt onder in haar tas en moet begraven worden. Een verhaal over rouw en verlies. Prentenboek vanaf 5 jaar.

. De moeder van Guus kreeg af en toe hoofdpijn. De diagnose van de arts was duidelijk: ze had een knobbeltje in haar hoofd. Een boek over hoe een kind de ziekte van zijn moeder ervaart.

, Amsterdam, 1974. Leeftijd tot 12 jaar. Spannend verhaal over twee jongens die doodgaan maar zichzelf in een nieuwe wereld vinden waar het kwaad bestreden moet worden. De indruk wordt gewekt dat er veel meer is dan alleen het leven dat wij kennen.

. In dit boek wordt ingegaan op de betekenis die de dood voor kinderen kan hebben. Met veel praktische tips zoals aandacht voor het afscheid nemen.

. Hope verloor haar moeder op zeventien jarige leeftijd. Zij sprak uitvoerig met lotgenoten en behandelt in haar boek het verlies, de verandering en de groei.

, 2004. Geïllustreerd boek met vragen van en voor kinderen over de dood. Hoe ga je om met jezelf en anderen na het overlijden van een eigen ouder, een ander familielid, een klasgenoot of een huisdier. Wat betekent doodgaan, al dan niet voortleven en reïncarneren? Er is in dit boek redelijk veel aandacht voor het normale van gevoelens na een overlijden. Met een verwijzend hoofdstuk over professionele hulp bij verwerkingsproblemen en een overzicht van boeken die de kinderen zelf zouden kunnen lezen. Vanaf 10 jaar

, Servire, Utrecht, 2005 met een voorwoord van de Dalai Lama. De visie die aan het Tibetaanse Dodenboek ten grondslag ligt wordt in dit boek, Het Tibetaanse Boek van Leven en Sterven, verduidelijkt en verheldert. Er worden eenvoudige maar doeltreffende oefeningen in beschreven die iedereen, ongeacht je religie of achtergrond, kan doen om je leven te veranderen en je voor te bereiden op je dood of om stervenden te helpen.

, Kok, Kampen, 1988. Hierin worden rouwgebruiken bij protestanten, katholieken, joden en moslims beschreven, maar ook staat er een hoofdstuk in over rouwverwerking bij kinderen.

, Kok, Kampen, 2003. Een eenvoudig uitvaarthandboek, gestoeld op de christelijke traditie. In drie hoofdstukken geeft de auteur informatie over verschillende manieren van afscheid nemen vanaf het moment dat sterven nabij is tot en met de uitvaart en de eerste periode daarna. De informatie die ze gebruikt is opgesteld uit brochures, artikelen en boeken. Er worden veel praktische aanwijzingen gegeven. Achter in het boek is een uitgebreide literatuurlijst opgenomen.

, Amsterdam, 2005. In Januari 2004 werd bij Glastra van Loon een hersentumor ontdekt. Bestralingen, operaties en chemokuren volgen. Het gezinsleven met zijn drie kinderen ging gewoon door. Op 42-jarige leeftijd overleed Glastra van Loon. In korte verhalen verteld hij over zijn leven als kankerpatiënt.

, Ten Have, Kampen, 2005. Uitvaartverzorgster Carolien Harrems schrijft over de problematiek van de zogenaamde schaduwweduwe(naar) de vrouw of man die achterblijft nadat haar geheime liefde is overleden.

, foto’s Mal Warshaw, Ambo, Baarn, 1982. Een fotoboek met teksten over stervende mensen. ‘Ik hoop dat u, als u het volgende leest en bekijkt, meer vertrouwd raakt met de gedachte sterfelijk te zijn en, net als ik, daardoor vrijer en gemakkelijker leert leven’. Mal Warshaw.

, Davidsfonds, Leuven, 1996. Dit boek is het relaas van de laatste twee levensjaren van zijn vrouw, Fryda. Een verhaal over hoop en wanhoop, over opstandigheid en aanvaarding. Over afscheid nemen en doodgaan. Het is een ode aan iedereen die zich inzet voor palliatieve thuiszorg, maar ook een ode aan een niet-alledaagse vrouw. En nog het meest van al is het een verhaal over liefde.

, Libra&Libris, Veghel, 2005. In het boek vertellen nabestaanden over hun ervaringen met euthanasie. Meer informatie op www.nvve.nl

, Vubpress, Brussel, 1995. Hugo Van den Enden is Hoogleraar aan de Universiteit Gent, Vice-voorzitter van de Vlaamse Vereniging voor Recht op Waardig Sterven en Directeur van de sectie Bio-ethiek van het Centrum voor Milieu-ethiek en Bio-ethiek (UG). Niet de dood maar wél het sterven is een wezenlijk deel van het leven. Vanuit deze grondgedachte zet de auteur zich in dit boek af tegen het gangbare proces waarbij de stervende een medisch object, een ontpersoonlijkt toeschouwer van zijn eigen levenseinde wordt. Meer informatie op RWS kijk bij publicaties.

, Becht, Haarlem, 1998. In hun boek De kunst van het sterven wijzen Marie de Hennezel (psychologe) en Jean-Yves Leloup (theoloog, filosoof en psychiater) onder anderen op enkele heilige teksten die het begeleiden van de doodstrijd behandelen. Het Tibetaanse Dodenboek, een boeddhistisch boek, en Ars Moriendi, een traktaat uit 1492. In het Ars Moriendi worden stadia beschreven waardoor heen de stervende zal gaan tijdens het afscheid nemen van zijn leven. Vergelijkbaar met de ‘Fasen van sterven’ volgens Elizabeth Kubler-Ross hoeven deze stadia elkaar niet in de genoemde volgorde af te spelen. Twijfel, wanhoop, gehechtheid, ongeduld of woede, hoogmoed, overgave en vrede zijn de termen die de schrijvers gebruiken wanneer ze de verschillende beproevingen beschrijven

. In dit boek wordt het onderzoek dat Dr. M. Morse heeft gedaan naar een wetenschappelijk bewijs voor leven na de dood, helder uit de doeken gedaan. Hij legt verbanden tussen mystiek en wetenschap en legt uit welk deel van de hersenen onze biologische link is met het universum. Hij concludeert dat er een onzichtbare kracht is die ons leidt. In eerder geschreven boeken als Nader tot het licht en Signalen van elders, beschrijft hij onder anderen zijn ervaringen met kinderen en bijna-doodervaringen.

, Kosmos-Z&K, Utrecht, 2002. De auteur beschrijft in dit boek de gesprekken die hij heeft gehad met God. Het is het eerste boek in een serie. Ze gaan onder anderen over de mens, over goed en kwaad, over liefde, en over de zin van het leven.

, Meulenhoff, Amsterdam, 1979. Dit boek is het verslag van een wetenschappelijk onderzoek naar de buitenzintuiglijke ervaringen van mensen op hun sterfbed. Het voor het eerst dat op wetenschappelijke basis is onderzocht en aangetoond dat het fenomeen ‘sterfbedvisioen’ wel degelijk bestaat. Aan de hand van tientallen korte interviews is te lezen wat patiënten op hun sterfbed aan artsen en verplegers hebben verteld.