De kunst van loslaten
Hoe je gewend was te leven veranderd radicaal.
Je verwachtingen, je dromen, je plannen zijn in een ander daglicht gezet.
Je zult op een moment je lichaam over moeten geven, en aanvaarden dat je vrienden, je kinderen en je geliefden alleen achter zullen blijven in de wereld die je zo goed kent.
Gevoelens van onrecht en teleurstelling kunnen te pas en te onpas de kop opsteken.
Je kunt je opgehaast gaan voelen nu je weet dat je nog een beperkte tijd te leven hebt.
Je kunt boos zijn omdat je nog zoveel wilde doen. Je kunt bang zijn voor het komende ziekteproces.
Het kan een flinke domper op je leven zetten nu je weet dat je je kinderen of kleinkinderen niet groot zal zien worden.
Misschien gaat het proces te snel, kun je de waarheid niet bevatten. Maar het kan ook zijn dat je onverwacht een besef krijgt van wat belangrijk is en wat niet.
Soms krijg je in één klap door waar het om lijkt te gaan; alsof je uit een slaap wordt gewekt en sinds lange tijd je omgeving en je naasten, je leven en hoe je hebt geleefd gewaarwordt.
Sta eens stil bij wat je voelt en denkt en doet. Kijk eens naar jezelf zonder te oordelen.
Registreer enkel je gedachten of gedrag, en vraag jezelf dan of dat de manier is waarop je wilt denken en voelen, of dat je het misschien anders wenst.
Het loslaten van verwachtingen, van ideeën, van angst kan vrijheid en verlichting betekenen.
Het is makkelijk gezegd, maar het kan je verlossen van een dwang om bijvoorbeeld voor alles zelf een oplossing te moeten vinden.
Of het kan je bevrijden van het denkbeeld dat je leven nu geen zin meer heeft.
Het loslaten van geconditioneerde gedachten, vastgeroeste meningen of automatisch gestuurde handelingen kunnen je op een heel andere plek in jezelf brengen.
Het is niet gezegd dat dit gemakkelijk is of niet pijnlijk. En het is zeker niet iets wat je in een week kunt leren. Maar je open stellen voor de mogelijkheid om eens anders met de dingen om te gaan dan je gewend bent, kan je tot verrassende inzichten brengen.
Deborah Duda heeft hierover in ‘Coming Home, A guide to dying at home with dignity’ bijzondere dingen geschreven;
We kunnen onze houding ten opzichte van het sterven kiezen. We kunnen ervoor kiezen het te zien als een tragedie, als een levensles, als een avontuur of gewoon als een ervaring die geleefd moet worden. Onze houding bepaalt de aard van onze ervaring. Als we ervoor kiezen ons aan het leven te onderwerpen dan zijn we vrij, en als we vrij zijn dan zijn we de baas. Deze paradox ligt aan het hart van ons menselijk bestaan. Om ons te onderwerpen en vrij te zijn moeten we het leven aanvaarden zoals het is in plaats van ons vast te klampen aan hoe we menen dat het zou moeten zijn. We kunnen iets wat we niet eerst aanvaarden niet veranderen. Onderwerpen en veranderen moeten niet verward worden met berusten en opgeven. Berusten en opgeven zijn passief: iets overweldigde ons of het overkwam ons en we hadden geen andere keus dan op te geven. Ergens in berusten is zelfmedelijden en de illusie te geloven dat we machteloos zijn. Je onderwerpen en iets aanvaarden zijn daarentegen positieve daden.
Ik heb er voor gekozen los te laten, het beheersen en controleren op te geven en het leven te aanvaarden zoals het is. Er zullen dingen zijn die ik kan veranderen en andere dingen die ik niet kan veranderen.
Als we de dood of het sterven ontkennen dan zijn we hun gevangene. Als we ze aanvaarden dan komen we vrij en herwinnen we de kracht die we verloren hadden door ons tegen hen te verzetten. We geven onze weerstand op door los te laten. De keuze van het loslaten moet in het hart gemaakt worden. Een keuze die alleen met het hoofd gemaakt wordt, niet gesteund door lichaam, gevoelens en ziel, zal waarschijnlijk niet uitgevoerd worden. Als we eraan denken dat deze keuze om te aanvaarden, de keuze voor de ultieme vrijheid, altijd aanwezig is, dan scheppen we ruimte waarin we het sterven kunnen ervaren.
(vertaling overgenomen uit Handboek Natuurlijke Dood, Educare, Drachten,1998)
Een methode om dichter tot de kunst van het loslaten te komen kan meditatie zijn.
Het wordt steeds meer algemeen bekend dat mediteren (letterlijk; in zichzelf keren) een bijzondere techniek kan zijn om te relaxen en onze geest te verlossen van verwarrende en malende gedachten. En het wordt ook steeds duidelijker dat je daar niet hele dagen in onhandige posities voor hoeft te zitten. Er zijn talloze boeken geschreven en evenzoveel clubs opgericht die zich bezig houden met allerlei soorten van meditatie